Με αυτή την
ομολογουμένως αρκετά υπερβολική έκφραση αποκαλούν οι Άγγλοι το αλάτι και τη
ζάχαρη, θέλοντας να τονίσουν τις βλαβερές συνέπειες της υπερβολικής κατανάλωσης
τους στον ανθρώπινο οργανισμό. Και όμως ίσως να μην έχουν και τόσο άδικο, αν
σκεφτεί κανείς την κατεργασμένη μορφή και των δύο που καταναλώνουμε κατά κύριο
λόγο στις μέρες μας.
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΑΛΑΤΙ
Στην αρχαία
Ρώμη το αλάτι λειτουργούσε ως νόµισµα και η ανταλλακτική του αξία ίσχυε και σε
πολλές άλλες περιοχές και περιόδους. Μάλιστα, η αγγλική λέξη «salary», δηλαδή
μισθός, προέρχεται από τη λατινική λέξη «salarium», που σημαίνει πληρωμή με
αλάτι.
Από τότε
βέβαια πολλά έχουν αλλάξει και το αλάτι έχει χάσει την τόσο σημαντική
οικονομική αξία του, λόγω αφθονίας. Όμως, παραμένει ένα προϊόν που το
χρησιμοποιούμε καθημερινά στο φαγητό, τόσο σαν ενισχυτικό γεύσης, όσο και σαν
συντηρητικό.
Το αλάτι
αποτελείται κυρίως από χλωριούχο νάτριο. Είναι ένα κρυσταλλικό στερεό, λευκού,
απαλού ροζ ή ανοιχτού γκρι χρώματος και προέρχεται από το θαλασσινό νερό ή από
καταθέσεις σε βράχους. Είναι απαραίτητο για όλα τα έμβια όντα, αλλά δεν πρέπει
να λαμβάνεται απερίσκεπτα.
ΖΑΧΑΡΗ
H ζάχαρη είναι ένας
επεξεργασμένος υδατάνθρακας, ο οποίος προέρχεται από το σακχαρότευτλο ή
ζαχαροκάλαμο ύστερα από πολλές χημικές κατεργασίες.Το γεγονός ότι δεν υπάρχει
στη φύση, δείχνει πόσο λίγο την
χρειάζεται το σώμα μας.Προσφέρει πολλές θερμίδες και επομένως πολλή
ενέργεια,αλλά δεν έχει καμία διατροφική αξία, αφού οι επεξεργασμένοι
υδατάνθρακες έχουν χάσει όλες τις βιταμίνες, τις ίνες και τα ιχνοστοιχεία
τους.Η επεξεργασμένη ζάχαρη απελευθερώνει την ενέργεια της άμεσα και πυροδοτεί
μια απότομη αύξηση ινσουλίνης,που μπορεί να προκαλέσει μέχρι και ζαλάδα ή
νευρικότητα.Μετά την προσωρινή "άνοδο", η ενέργεια μας μειώνεται και
πάλι, αλλά αυτή τη φορά ακόμα πιο πολύ, ώσπου να σταθεροποιηθεί σε σταθερά
επίπεδα.
2. ΓΙΑΤΙ
ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΖΑΧΑΡΗ ΚΑΙ ΑΛΑΤΙ;
ΑΛΑΤΙ
Τα ιόντα
χλωρίου και νατρίου είναι απαραίτητα σε μικρές ποσότητες για την ρύθμιση της
ποσότητας νερού στον οργανισμό μας. Το νάτριο είναι απαραίτητο για να κρατά σε
ισορροπία του νερού στο σώμα μας, αλλά και για να βοηθά στη μετάδοση των
νευρικών ερεθισμάτων στον εγκέφαλο. Παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη συστολή
και τη χαλάρωση των μυών μας. Κι επειδή το νάτριο προσελκύει σαν μαγνήτης το
νερό, η υπερβολική πρόσληψη αλατιού, μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική
κατακράτηση νερού στο σώμα μας.
Ζαχαρη Τα καλά της ζάχαρης
➜ Οι τροφές που είναι πλούσιες σε
υδατάνθρακες, όπως π.χ. η ζάχαρη, αυξάνουν την έκκριση σεροτονίνης στον
εγκέφαλο, μιας ορμόνης που μας κάνει να νιώθουμε ευχάριστα.
➜ H ζάχαρη, όπως και το μέλι και τα φρούτα, περιέχουν απλά
σάκχαρα, χρήσιμα στο καθημερινό μας διαιτολόγιο. Tα σάκχαρα αυτά αυξάνουν
γρήγορα τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, η οποία αποτελεί την κατεξοχήν
«τροφή» του εγκεφάλου και των μυών. Καλό είναι, ωστόσο, να τα καταναλώνουμε
όταν χρειαζόμαστε άμεση τόνωση, όπως για παράδειγμα στο πρωινό, πριν από τη
γυμναστική ή όταν είμαστε κουρασμένοι
3.ΠΟΣΟ ΖΑΧΑΡΗ ΚΑΙ ΑΛΑΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ;
Η αναγκαία
ποσότητα αλατιού, αλλάζει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Οι προτεινόμενη ημερήσια
πρόσληψη νατρίου κυμαίνεται μεταξύ 1,5 και 2,3 γραμμαρίων ,
ανάλογα βέβαια την ηλικία και τα προβλήματα υγείας που μπορεί να αντιμετωπίζει
κανείς (π.χ. διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση κ.ά.). Σε ιδανικές περιπτώσεις, 5
με 6 γραμμάρια
αλατιού είναι αρκετά.
3. ΠΟΙΕΣ
ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΒΛΑΒΕΡΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΤΟΥΣ;
«Κανείς δεν
μπορεί να φάει μόνο ένα», υποστήριζε μια διαφήμιση για πατατάκια. Σύμφωνα με
τον David Α. Κessler, πρώην επικεφαλής του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των
ΗΠΑ, δεν είναι απλά διαφημιστικό τρικ αλλά πραγματικότητα.
Εξαιρετικά
νόστιμα φαγητάόσα περιέχουν μεγάλες ποσότητες λίπους, ζάχαρης και αλατιού-
διεγείρουν τον εγκέφαλο να εκκρίνει ντοπαμίνη, η οποία συνδέεται με το κέντρο
ευχαρίστησής του και η ευεξία που προκαλούν τα καθιστά «ακαταμάχητα».
Μάλιστα
κάποιες φορές κατά τον Κessler ο εγκέφαλος εθίζεται τόσο, που ενεργοποιείται ο
νευροδιαβιβαστής ντοπαμίνης απλώς και μόνο στη θέα ενός μπισκότου ή ενός
καταστήματος φαστ φουντ και η επιθυμία για φαγητό γίνεται ολοένα και πιο
έντονη.
Για τον
διαιτολόγο-διατροφολόγο κ. Παρασκευά Παπαχρήστο «είναι μια κατάσταση που
δύσκολα θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε εθισμό, ωστόσο το πολύ αλάτι και η
πολλή ζάχαρη προκαλούν ευεξία και φυσικά ο άνθρωπος ξανατρώει». Προσθέτει δε
ότι «οι μεγάλες ποσότητες είναι υπεύθυνες και για τη γρήγορη εμφάνιση αυτού του
αισθήματος, πράγμα που καθιστά ακόμη πιο δελεαστικό το φαγητό που τις
περιέχει».
4. ΠΩΣ
ΝΑ ΜΕΙΩΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΥΣ (ΜΕ ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΟΥΜΕ)
Ενώ το αλάτι μαζί με το κάλιο,
συμβάλλει στη ρύθμιση των επιπέδων του νερού στο σώμα μας, η υπερβολική
κατανάλωση του συνδέεται με σοβαρές ασθένειες (καρδιαγγειακά, καρκίνο στομάχου
κλπ).
Παρακάτω θα βρείτε μερικούς
τρόπους που θα σας βοηθήσουν να μειώσετε την κατανάλωση αλατιού:
Να μη προσθέτουμε αλάτι στα
γεύματα και την σαλάτα
Να βάζουμε ελάχιστο αλάτι κατά το
μαγείρεμα
Να επιλέγουμε τρόφιμα με λίγο
αλάτι. Για παράδειγμα στο σούπερμάρκετ κοιτάξτε καλά τις ετικέτες. Η
περιεκτικότητα των προϊοντων σε αλάτι εμφανίζεται σαν γραμμάρια νατρίου.
Μπορούμε να μετατρέψουμε το νάτριο σε γραμμάρια αλατιού, αν πολλαπλασιάσουμε το
ποσό που αναγράφεται στην ετικέτα με το 2,5. και να επιλέξουμε τα προϊόντα με 0.1g νατρίου ή λιγότερο ανά 100g
Αφού υπολογίσουμε πόσο αλάτι έχει
το ψωμί, τα δημητριακά, το τυρί, το ζαμπόν που προτιμάμε, μπορούμε να τα
αντικαταστήσουμε με άλλα που έχουν λιγότερο αλάτι
Να περιορίσουμε αλμυρά τρόφιμα,
όπως αλατισμένους ξηρούς καρπούς, μπέικον, πατατάκια, τυρί, τουρσιά και
καπνιστά ψάρια.
Για να δώσουμε νοστιμιά στα
φαγητά μας μπορούμε να αντικαταστήσουμε το αλάτι με λεμόνι, ξύδι , μπαχαρικά,
αρωματικά λαχανικά, τα οποία με τις ευεργετικές τους ιδιότητες όχι μόνο θα μας
κάνουν να ξεχάσουμε την έλλειψη αλατιού αλλά θα μας βοηθήσουν και στο
αδυνάτισμα.Πολύ σημαντικό είναι να περιορίσουμε τις τυποποιημένες τροφές,στις
οποίες αντιστοιχεί το 75% του νατρίου που προσλαμβάνουμε καθημερινά.
Επομένως, θα πρέπει να επιλέγουμε
πλήρες θαλασσινό αλάτι για τη διατροφή μας, το οποίο είναι πιο πλούσιο σε
πολύτιμα θρεπτικά. Επιπρόσθετα, οι ευεργετικές ιδιότητες των συστατικών αυτών
λειτουργούν και συνεργικά, δηλαδή το ένα ενεργοποιείται από την παρουσία του
άλλου, άρα η απουσία κάποιου μπορεί να αδρανοποιήσει τις ιδιότητες ενός άλλου.
Ε. Κ.
Κ.ΤΣΝ.
http://www.clickatlife.gr/story/ygeia/zaxari-einai-toso-ethistiki-oso-to-alkool-kai-to-tsigaro-?id=2131533
http://www.ερωτηση.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου