Αρκεί….
Δεκέμβρης… Μήνας εορταστικός… Με την αορτή του να χτυπά δυνατά συντονισμένη στο πνεύμα των Χριστουγέννων. Πιστοί ακόλουθοι εμείς, θεματοφύλακες των «παραδόσεων», γινόμαστε εκούσια φορείς του, καλοί αγωγοί της χριστουγεννιάτικης ατμόσφαιρας… Στολίζουμε το δέντρο μας, γοητευόμαστε από τα λαμπιόνια που πανηγυρίζουν την έντασή τους, στολίζουμε τα καρυδένια μπουφεδάκια της γιαγιάς μας, βγάζουμε τα γιορτινά στρωσίδια μας, και αρχίζουμε τις λίστες μας. Για τα γλυκά, το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, τα δώρα στα βαφτιστήρια, τα παιδιά, τους αγαπημένους μας… Λίστες μακρές, στολισμένες κι αυτές και πλέον προσαρμοσμένες στα νέα οικονομικά δεδομένα και νοτισμένες από μια υγρασία θλίψης για την ξεφτισμένη γοητεία της αλλοτινής εμβέλειάς τους…
Το μόνο που ξεχνάμε να στολίσουμε είναι η σκέψη και οι ψυχές μας… Εκεί ο στολισμός κρίνεται πολυτέλεια αναλογικά με τον χρόνο μας που είναι πάντα ασφυκτικός και κατακερματισμένος…Εκεί ο στολισμός μοιάζει γρήγορο φτυάρισμα πεσμένων φύλλων, ίσα ίσα για μια ψευδαίσθηση καθαρότητας… Γιατί το επιμελές καθάρισμα προϋποθέτει φροντίδα, χρόνο, αφοσίωση, άλλες πολυτέλειες που δε συμβαδίζουν με την ταχύτητα και τον αυτοματισμό των πράξεών μας. Έτσι συνηθίσαμε. Και η συνήθεια είναι μεγάλη δύναμη.
Κατά το ειωθός μετρούν και πάλι φέτος οι σειρήνες των πολυκαταστημάτων αντίστροφα μέχρι την ποθητή μέρα: τα Χριστούγεννα (αλήθεια γιατί λέμε τα Χριστούγεννα και όχι η «Χριστούγεννα»;). 20, 15, 10 μέρες ακόμη. Και η μέρα φτάνει. Μόνο που συχνά ξεχνάμε τι και γιατί γιορτάζουμε.
Αν αναλογιζόμασταν τι θα απαντούσαμε σε ένα άγουρο μικράκι που με απορημένα μάτια θα μας απηύθυνε αυτήν την ερώτηση, ίσως βρισκόμασταν σε αμηχανία από την ασυμφωνία που θα προέκυπτε ανάμεσα στα λεγόμενά μας και την ισχύουσα πραγματικότητα. «Γιορτάζουμε τη γέννηση του Χριστού σε μία φτωχική και ταπεινή φάτνη», θα έλεγα προσωπικά στο μικρό αγόρι. «Κι όμως εκεί, στη ζεστασιά των χνώτων των ζώων και της αγάπης ήταν αυτάρκης και ασφαλής. Το λίκνο του φτωχικό όμως η ροή της ανθρώπινης φροντίδας και ενέργειας πηγαία και ατέρμονη. Γιορτάζουμε την έλευση Εκείνου που ήρθε στην ανθρωπότητα για να διδάξει την απλότητα, την καλοσύνη, την αυτάρκεια….»
Και ίσως το αγόρι να ρωτούσε και πάλι, αυτή τη φορά με πιο μεγάλο ενδιαφέρον: «Και τότε εμείς γιατί στολιζόμαστε τόσο πλούσια; Αφού ο Χριστός δεν ήταν πλούσιος, γιατί το πνεύμα των Χριστουγέννων είναι τόσο λαμπερό και εντυπωσιακό;»
Και τότε θα έπρεπε με πράξεις να απαντήσω στο παιδί. Να το πάρω από το χέρι και κάθε φορά να του θυμίζω τα δικά μου «αρκεί» της προσωπικής μου αυτάρκειας. Να εξηγήσω ότι το όμορφο περιτύλιγμα χρειάζεται, μα είναι μόνο μία φλούδα προστασίας των γυμνών σημείων της σκέψης μας που ξέντυσε η ταχύτητα, και δεν αρκεί. Ίσως και να μη χρειάζεται καθόλου όταν η σκέψη και κατά συνέπεια η ψυχή μας θα είναι τόσο ζεστή που δε θα έχει ανάγκη προστασίας. Όταν εκείνη στολιστεί με την ειλικρίνεια, την ευγένεια, την κατανόηση, το σεβασμό θα έχουν ανάψει τα λαμπιόνα της αλήθειας της και θα λάμπει όπως το άστρο της Βηθλεέμ. Αρκεί να έχουμε το θάρρος να κοιτάξουμε το συνάνθρωπο ευθεία στα μάτια. Να του απευθύνουμε ένα ζεστό χαμόγελο, δυο λέξεις απαλές σα χάδι: «Καλή σου μέρα», και να το εννοούμε. Αρκεί να εξασκήσουμε τους μυς του προσώπου μας στην κίνηση ενός χαμόγελου που τόσο έχουμε ξεχάσει. Αρκεί να σταχυολογήσουμε τις ανάγκες μας και θα δούμε ότι αυτά που αληθινά μας χρειάζονται είναι πολύ λιγότερα από όσο φανταζόμαστε. Αρκεί να απελευθερωθούμε από τα συμπλέγματα των δυτικών αναπτυσσόμενων και αναπτυγμένων χωρών του σύγχρονου πολιτισμού που θέλουν την αγάπη να αποδεικνύεται με δώρα και το μέγεθός της με την χρηματική τους, συμβατική αξία. Μια χειροποίητη κατασκευή-είτε είναι γλύκισμα, είτε αντικείμενο σμιλευμένο με το χέρι- ένα χειρόγραφο σημείωμα, μία συνάντηση μπορούν να χτίσουν με γερά θεμέλια τη φάτνη της σκέψης και των συναισθημάτων μας, το «σπιτικό» της αυτάρκειάς μας… Δεν είναι αρκετά;
Σε αυτό το τεύχος μας αρκεστήκαμε να μετατρέψουμε τις προσωπικές μας απορίες, αυτές που θα εκφράζαμε πίνοντας τον καφέ ή το αναψυκτικό μας σε μια φιλική συνάντηση, σε θέματα προς διερεύνηση.
Έτσι, αναζητήσαμε τις ρίζες των προλήψεων και το βαθμό στον οποίο είμαστε ο καθένας μας προληπτικοί. Μας απασχόλησε η λαλιά μας, το πόσο ελληνικά ομιλούμε αλλά και πόσο ελληνικά ομιλούν όσοι δεν είναι Έλληνες… Αυτό το μήνα που ο Άγιος Βασίλης φέρνει δώρα στα παιδιά αναρωτηθήκαμε με ποια παιχνίδια έπαιζαν τα αρχαία παιδόπουλα αλλά και από ποια διαδρομή έφτασε σε μας ο διάσημος γεράκος με την κόκκινη στολή. Η επικαιρότητα της «Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας» του Καρόλου Ντίκενς μας ώθησε να αναζητήσουμε την «ιστορία» της και τις διάφορες διασκευές από το 1910 μέχρι σήμερα. Και καθώς η ματιά μας είχε λοξοδρομήσει στο παρελθόν προσπαθήσαμε να κάνουμε μια αναδρομή στον τελευταίο αιώνα μέσα από φωτογραφίες χριστουγεννιάτικες των 10 περασμένων δεκαετιών. Τέλος η σκέψη μας στάθμευσε σε ένα τραγούδι που χαίρει ιδιαίτερης τιμής την περίοδο των Χριστουγέννων κάθε χρόνο και θελήσαμε να συνθέσουμε τη φυσιογνωμία του. Έτσι, κατά τι πλουσιότεροι, σας αφήνουμε να πάρετε τη σκυτάλη σε ευθεία τροχιά προς τον καινούριο χρόνο.
Καλά Χριστούγεννα και Καλή χρονιά!
Ε. Φ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου