Ομιλείτε Ελληνικά; Ομιλούν Ελληνικά... (Μέρος 1ο)

Ο δανεισμός λέξεων, όπως υποστηρίζει και ο Μανόλης Τριανταφυλλίδης, από μια γλώσσα σε άλλη είναι φαινόμενο κανονικό για λαό με ιστορία, όσο δεν έζησε αποκλεισμένος μέσα σε τείχη. Παλαιότερα οι λέξεις αυτές εξελληνίζονταν, παίρνοντας τον τονισμό και την κλίση άλλων ελληνικών λέξεων.

Σήμερα όμως τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Πλήθος λέξεων αλλά και φράσεων έχουν εισβάλλει στη γλώσσα μας, κρατούν μάλιστα τη δική τους ξενική γραφή αλλά και προφορά.

Αναρωτηθήκαμε ποτέ πόσες ξένες λέξεις χρησιμοποιούμε με αυτόματο τρόπο στην καθημερινότητά μας τη στιγμή που βλέπουμε τηλεόραση (τηλεκοντρόλ = τηλεπιλογέας), δουλεύουμε (λάπτοπ = φορητός υπολογιστής, ντοσιέ = φάκελος), περπατάμε (τζόκινγκ = περίπατος), μαγειρεύουμε (πυρέξ = πυρίμαχο, τοστ = φρυγανισμένο), κάνουμε μπάνιο ή πλενόμαστε (σαμπουάν = κωμοσάπων, σεσουάρ = πιστολάκι).

Οι λέξεις φτάνουν στη χώρα μας με τους τίτλους ξένων τραγουδιών, με τα εμπορεύματα που εισάγονται, με προϊόντα της σύγχρονης τεχνολογίας. Μαθαίνουμε ξένες γλώσσες τέλεια, γιατί τις συνδέουμε με την επαγγελματική μας αποκατάσταση, ενώ τη δική μας γλώσσα τη χρησιμοποιούμε απλά για να συνεννοηθούμε. Καλλιτέχνες, πνευματικοί άνθρωποι και πολιτικοί που λειτουργούν ως πρότυπα, χρησιμοποιούν ξένες λέξεις ή φράσεις σε ενοχλητικό βαθμό. Οι νέοι αντίστοιχα θεωρούν προχωρημένο, προοδευτικό και αντισυμβατικό το να μιλούν διαρκώς με ξένες λέξεις. Έτσι, όταν ερωτεύονται, εκφράζουν μέσω αγγλόφωνων τραγουδιών τα συναισθήματά τους.

Γιατί όμως όλοι λειτουργούμε έτσι; Γιατί δεν αναρωτιόμαστε αντίστροφα πόσες δικές μας λέξεις έχουν ενσωματωθεί στο λεξιλόγιο άλλων γλωσσών;

Π.χ. βιοψία = biopsy, βιολογία = biology, πρακτική = practice, μέθοδος = method, γενοκτονία = genocidio, βιοηθική = bioethique, ιστορία = history.

Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά θα διαπιστώσουμε ότι οι ελληνικές λέξεις που δανείσαμε στις ξένες γλώσσες αφορούν την επιστήμη, την πολιτική, τη φιλοσοφία και την ηθική. Αυτό αποδεικνύει περίτρανα τη δυναμική και το εύρος της ελληνικής γλώσσας, γιατί πάνω σ’ αυτή στηρίχτηκαν λεξιλογικά όλες οι επιστήμες.

Η γλώσσα όμως δεν είναι απλό εργαλείο. Είναι η ιστορία και ο πολιτισμός μας, η κουλτούρα και η ταυτότητά μας. Και παρά το γεγονός ότι την κακοποιούμε καθημερινά, εμείς αισιοδοξούμε , γιατί όταν ονειρευόμαστε μιλάμε ελληνικά.

Συντακτική ομάδα: 

Γ. Σ. 

Ε. Κ. 

Θ. Α. 

Β. Ξ. 

Κ. Τσ.