Τρίτη 13 Νοεμβρίου 2012


Τα ναρκωτικά αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες μάστιγες των σύγχρονων κοινωνιών και αποτελούν κίνδυνο ιδιαίτερα για τους νέους.

Στις μέρες μας υπάρχει διάχυτη η ανησυχία, ιδιαίτερα μεταξύ της παλιότερης γενιάς, ότι η χρήση των ναρκωτικών στις τάξεις της σημερινής νεολαίας είναι ευρύτατη. Στο συμπέρασμα, όμως, αυτό φαίνεται ότι καταλήγουν ξεγελασμένοι από το θορυβώδη, επιδεικτικό και σχεδόν κυνικό τρόπο, με τον οποίο απολαμβάνει τα προϊόντα του αργού θανάτου μια μικρή μειοψηφία νέων. Έτσι, ο πολύς και ειδικά απληροφόρητος κόσμος μένει με την εντύπωση ότι η νεολαία του καιρού μας έχει βαθύτατα διαποτιστεί  από τη χρήση των διάφορων παραισθησιογόνων, με αποτέλεσμα να μην αναμένεται πλέον τίποτα καλό απ’αυτήν!

Τα είδη των ναρκωτικών

Ο όρος «ναρκωτικά» δεν είναι ο πιο κατάλληλος για να αποδώσει τις διάφορες ουσίες που περιλαμβάνει εννοιολογικά. 
Παρά το γεγονός ότι ο κόσμος συχνά χρησιμοποιεί τον όρο ναρκωτικά για να χαρακτηρίσει όλες τις τοξικές ψυχοτρόπες ουσίες που διακινούνται παρανόμως και προκαλούν σοβαρή διαστρέβλωση της προσωπικότητας με αποτέλεσμα να διαταράσσεται η ικανότητα της προσαρμογής και της κοινωνικής ενσωμάτωσης, στην Ιατρική ο όρος αυτός επιφυλάσσεται μόνο για τις ψυχοτρόπες ουσίες που προκαλούν έντονη γενικευμένη καταστολή με αναλγησία, όπως η μορφίνη και η ηρωίνη.

Ορισμένες από τις ουσίες αυτές, όπως η κοκαΐνη και οι αμφεταμίνες, είναι κατ' εξοχήν διεγερτικές και όχι κατασταλτικές/ναρκωτικές ουσίες. Πολλοί ειδικοί επιστήμονες χρησιμοποιούν τον όρο «εξαρτησιογόνες ουσίες», στις οποίες όμως ανήκουν τόσο ο καπνός όσο και το οινόπνευμα που δημιουργούν ισχυρή εξάρτηση. Από την άλλη, πολλοί αμφισβητούν αν τα πιο διαδεδομένα ναρκωτικά, η μαριχουάνα και το χασίς, προκαλούν βιολογική εξάρτηση.

Οι τοξικές ψυχοτρόπες ουσίες που προκαλούν σοβαρή αλλοίωση της προσωπικότητας του χρήστη, ανάλογα με τους βασικούς μηχανισμούς δράσης τους περιλαμβάνουν γενικώς τα ηρεμιστικά – υπνωτικά όπως είναι το αλκοόλ και τα αγχολυτικά φάρμακα, τα ναρκωτικά όπως είναι η ηρωίνη και η μορφίνη, τα διεγερτικά όπως η καφεΐνη, η κοκαΐνη και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, τα παραισθησιογόνα όπως το LSD και τις ουσίες μεικτής δράσης όπως το χασίς και η μαριχουάνα. Στη συνείδηση του περισσότερου κόσμου τα ναρκωτικά είναι παράνομες ουσίες που λαμβάνονται για να προκαλέσουν ευφορία αλλά έχουν σημαντικές τοξικές παρενέργειες στον ανθρώπινο οργανισμό. Ούτε αυτή η αντίληψη ανταποκρίνεται, όμως, στην πραγματικότητα. Στη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας πολλά ναρκωτικά ήταν νόμιμα, ενώ τα τελευταία χρόνια η αποποινικοποίηση ορισμένων ουσιών υιοθετείται με αυξανόμενο ρυθμό. Επίσης, η τοξικότητα ορισμένων ναρκωτικών εξαρτάται από τη δοσολογία, από τις συνθήκες λήψης, από τη συνέργια με άλλες ουσίες. Με βάση τις παραπάνω διαπιστώσεις, ο όρος «ναρκωτικά» θα έπρεπε να περιοριστεί στις νόμιμες ή παράνομες ουσίες, χημικής ή φυτικής προέλευσης, οι οποίες είναι δυνατόν να προκαλέσουν φυσική, διανοητική και συναισθηματική αλλοίωση.

Με βάση τη φαρμακολογική τους δράση, τα ναρκωτικά θα μπορούσαν να ταξινομηθούν σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες:

• Στα ψευδαισθησιογόνα ή παραισθησιογόνα (χασίς, μαριχουάνα, LSD, κ.ά.).
Χασίς μαριχουάνα:Σε μικρές δόσεις προκαλούν ευφορία, ταχυκαρδία, υπνηλία, διαφοροποιημένη αντίληψη χρόνου, άρση αναστολών, ψυχοκινητικά προβλήματα. Οι ουσίες αυτές μπορούν να δράσουν και ως παραισθησιογόνα.
LSD: Ισχυρότατο παραισθησιογόνο. Προκαλείται διαταραχή της αντίληψης με απελευθέρωση συναισθηματικών εκδηλώσεων, όπως κλάματος ή γέλιου και ανάπτυξη παραισθήσεων και ψευδαισθήσεων που μπορεί να οδηγήσουν σε απρόβλεπτη συμπεριφορά (π.χ. αυτοκτονία), σχιζοφρενικό επεισόδιο. Οι παρενέργειες περιλαμβάνουν την ταχυκαρδία, τον τρόμο, την υπέρταση, την υπερπυρεξία.

• Στα διεγερτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος (κοκαΐνη, αμφεταμίνη, κ.ά.)
Κοκαΐνη: Ισχυρότατο διεγερτικό, που προκαλεί άμεσα έντονη διέγερση με έξαψη, ευφορία, ψευδαίσθηση αυξημένης ενέργειας. Λόγω ισχυρής διέγερσης των ζωτικών οργάνων, μπορεί να προκληθεί έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο, επιληψία, παραλήρημα, υπέρταση, υπερθερμία, θάνατος. Παρά το γεγονός ότι οι χρήστες χρησιμοποιούν συχνά την κοκαΐνη για οξεία αύξηση της σεξουαλικής ενέργειας, σε χρόνια χορήγηση προκαλείται μείωση της σεξουαλικής ορμής, ανικανότητα και στειρότητα, λόγω εξάντλησης της ζωτικής εφεδρείας του οργανισμού.

• Στα κατασταλτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος (ηρεμιστικά και υπνωτικά χάπια, κ.ά.)

• Στα οπιούχα (όπιο, ηρωίνη, μορφίνη, κ.ά.)
Μορφίνη, ηρωίνη: Ισχυρότατα κατασταλτικά, ακόμη και σε μικρές δόσεις, με αποτέλεσμα να προκαλείται ζάλη, καταστολή των αισθήσεων και των συναισθημάτων, ναυτία, άμβλυνση πόνου, μείωση ή εξαφάνιση ερωτικής διάθεσης, ευφορία. Σε μεγαλύτερες δόσεις εγκεφαλοπάθεια, αναπνευστική καταστολή, υπόταση, βραδυκαρδία, υποθερμία, λήθαργος, κώμα, θάνατος. Σε ενδοφλέβια χορήγηση, επιθετικές λοιμώξεις, βακτηριδιακή ενδοκαρδίτιδα, γάγγραινα. Η ταχεία επίτευξη ανοχής με τις ουσίες αυτές με αποτέλεσμα την ανάγκη αύξησης της δόσης για να επιτευχθούν τα αποτελέσματα της νάρκωσης των αισθήσεων και της ευφορίας που επιδιώκει ο χρήστης, αποτελεί μία από τις αιτίες που η κατηγορία αυτή των ψυχοτρόπων προκαλεί άμεσα τόσους θανάτους σε όλο τον κόσμο.

Κατανάλωση ναρκωτικών
Η κατανάλωση ναρκωτικών τις τελευταίες δεκαετίες παρουσιάζει διεθνώς σημαντική έξαρση. Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 υπήρξε σημαντική αύξηση της κατανάλωσης χασίς και μαριχουάνας, ενώ στις δεκαετίες του 1980 και 1990 αυξήθηκε η κατανάλωση πιο «σκληρών» ναρκωτικών, όπως της ηρωίνης και της κοκαΐνης. Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, η κάνναβη αποτελεί το πλέον διαδεδομένο παράνομο ναρκωτικό στην Eυρωπαϊκή Ένωση. Υπολογίζεται ότι 1-9% του ενήλικου πληθυσμού και το 20% των νέων είχε κάμει χρήση κάνναβης κατά τη διάρκεια του 1998.

Οι αμφεταμίνες αποτελούν το δεύτερο πιο διαδεδομένο παράνομο ναρκωτικό στις περισσότερες χώρες (1-9% του ενήλικου πληθυσμού, περίπου 6% των νέων). Σε ό,τι αφορά την κοκαΐνη, παρατηρείται μέτρια αλλά σταθερή αύξηση της χρήσης της, ενώ για την ηρωίνη αναφέρεται αύξηση σε ορισμένες μόνο χώρες. Εθισμό στα οπιούχα παρουσιάζει μόνο το 0,2-0,3% του πληθυσμού της Ε.Ε., ποσοστό που θεωρείται σχετικά χαμηλό.

Στην Ελλάδα, ο αριθμός των εξαρτημένων από ναρκωτικά ατόμων ανέρχεται, σύμφωνα με τον ΟΚΑΝΑ, σε 50.000-70.000 άτομα. Το πιο διαδεδομένο παράνομο ναρκωτικό και στην Ελλάδα είναι η κάνναβη. Επίσης, οι θάνατοι από χρήση ενδοφλέβιας ηρωίνης από 71 που ήταν το 1991 έφτασαν τους 239 το 1998 και 273 το 2006. Ο αριθμός αυτός αποτελεί σαφώς υποεκτίμηση του προβλήματος, αφού ορισμένοι θάνατοι δεν καταγράφονται ενώ δεν συνυπολογίζονται οι θάνατοι από ηπατίτιδες, AIDS, κ.τ.λ. που προκλήθηκαν από τη χρήση ναρκωτικών.

 Έφηβοι και ναρκωτικά ο ρόλος των γονιών

Έχετε παρατηρήσει ότι τον τελευταίο καιρό το παιδί σας έχει χειρότερες επιδόσεις στο σχολείο απ΄ ότι συνήθως; Μήπως σε αυτήν τη μεταβατική περίοδο, μεταξύ ενηλικίωσης και παιδικής ηλικίας, ο γιος ή η κόρη σας συναναστρέφεται νέες «περίεργες» παρέες, ενώ ταυτόχρονα έχει χάσει το ενδιαφέρον του/της για εκείνες τις δραστηριότητες, τα σπορ ή τα χόμπι που κάποτε αγαπούσε; Εάν ναι, το πιθανότερο είναι πως το παιδί σας περνά εκείνα τα συναισθηματικά όσο και ορμονικά «σκαμπανεβάσματα» που χαρακτηρίζουν την εφηβεία. Υπάρχει όμως μια μικρή περίπτωση να συμβαίνει κάτι σοβαρότερο…, για να μη βρεθείτε προ δυσάρεστων εκπλήξεων.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι δεν υπάρχει μία και μοναδική μέθοδος προκειμένου να αποτρέψετε έναν έφηβο να χρησιμοποιήσει ναρκωτικά ή για να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα της έξης του. Δεν έχουν όλοι οι έφηβοι την ίδια ιδιοσυγκρασία και, βέβαια, τα οικογενειακά περιβάλλοντα διαφέρουν πολύ μεταξύ τους. Έτσι η αντιμετώπιση που κρίνεται αποτελεσματική απέναντι σε ένα συγκεκριμένο νέο μπορεί να αποβεί εντελώς μάταιη απέναντι σε ένα συνομήλικό του.

Το πρώτο που χρειάζεται να λάβετε υπόψη είναι ότι η επικίνδυνη συμπεριφορά εκ μέρους του παιδιού προέρχεται από άγνοια του κινδύνου. Ίσως θα μπορούσατε να αξιοποιήσετε αυτό το στοιχείο όταν μιλάτε στο παιδί σας για τους κινδύνους που εγκυμονεί η χρήση παράνομων ουσιών. Οι έφηβοι που έχουν καλή και ξεκάθαρη επικοινωνία με τους γονείς τους διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να πάρουν ναρκωτικά, σε σχέση με συνομήλικούς τους οι οποίοι δεν έχουν καλή επαφή με την οικογένεια.

Είναι όμως πολύ σημαντικό να θυμάστε ότι οι έφηβοι διψούν για ανεξαρτησία και είναι, επομένως, δύσκολο να εξισορροπήσετε την ανάγκη του παιδιού σας για προσωπικό χώρο και αυτονομία με τη δική σας ανάγκη να το συμβουλεύσετε και να το καθοδηγήσετε.

Επιπλέον, τα περισσότερα παιδιά αυτής της ηλικίας κρατούν μυστικά από τους γονείς τους, τάση που γίνεται επικρατέστερη εάν εσείς δεν έχετε γνώσεις επί του ζητήματος.
Έτσι όπως ακριβώς οι υγιείς έφηβοι είναι οι ενημερωμένοι έφηβοι, οι γονείς των υγιών εφήβων είναι οι ενημερωμένοι γονείς.

Καθίσταται άρα πολύ σημαντικό να πληροφορηθείτε τόσο για τις επιπτώσεις των διαφόρων ναρκωτικών όσο και για τις ονομασίες τους στην αργκό των χρηστών. Είναι απαραίτητο να είστε σε θέση να ξεχωρίσετε τα σημεία κινδύνου στη συμπεριφορά του παιδιού σας, καθώς επίσης να καταρρίψετε το μύθο που θέλει τους τοξικομανείς εφήβους να προέρχονται από δυσλειτουργικό οικογενειακό περιβάλλον. Η αλήθεια είναι ότι το πρόβλημα της ουσιοεξάρτησης «συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες», ανεξάρτητα από κοινωνικοοικονομική τάξη.

Η ανοιχτή επικοινωνία και η ειλικρινής στάση αποτελεί την καλύτερη μέθοδο πρόληψης. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας μιλήσει για αυτό που το απασχολεί πραγματικά, παρά να σας πει αυτό που θα θέλατε να ακούσετε. Οι ίδιοι παρατηρούν πως οι κυριαρχικοί γονείς αγνοούν συνήθως τι συμβαίνει στη ζωή των παιδιών τους.

Σύμφωνα με τις στατιστικές, το πρόβλημα γίνεται συνήθως ορατό στους γονείς ένα ή δύο χρόνια αφότου ο/η έφηβος/η αρχίσει να κάνει χρήση ναρκωτικών. Σε αυτό το διάστημα μπορεί το παιδί σας να κατευθύνεται αμέσως στο δωμάτιό του μετά τη βραδινή έξοδο, εάν είστε ακόμη ξύπνιοι, ή να πηγαίνει στην κουζίνα για φαγητό όταν κοιμάστε.

Καλό είναι να μιλάτε με το παιδί σας όταν επιστρέφει στο σπίτι. Κοιτάξτε το γιο ή την κόρη σας στα μάτια και προτρέψτε τους να σας μιλήσουν για την έξοδό τους. Αγκαλιάστε τους και δείξτε τους την αγάπη σας. Η σωματική επαφή θα σας αποκαλύψει ύποπτες οσμές, όπως του αλκοόλ ή του τσιγάρου, ενώ με την οπτική επαφή θα διαπιστώσετε εάν τα μάτια του είναι κόκκινα ή οι κόρες του θολές. Η συνομιλία θα σας βοηθήσει να καταλάβετε εάν ο γιος/η κόρη σας προσπαθεί να συμπεριφερθεί φυσιολογικά. Επιπρόσθετα, εάν ο/η έφηβος/η γνωρίζει πως θα τον/την περιμένετε το βράδυ, θα σκεφθεί διπλά πριν ακολουθήσει… επικίνδυνη συμπεριφορά.
Είναι πολύ σημαντικό να εμφυσήσετε στο παιδί σας τη νοοτροπία ότι η άρνηση σε μια επικίνδυνη πρόσκληση απαιτεί περισσότερη γενναιότητα από ότι η αποδοχή της. Δώστε του να καταλάβει πως οι άλλοι νεαροί χρήστες εντυπωσιάζονται από συνομήλικούς τους που έχουν το θάρρος να πουν «όχι».

Πάντως, σε περίπτωση που υποψιάζεστε ότι ο γιος ή η κόρη σας κάνει χρήση ναρκωτικών, επικοινωνήστε με τις ανοικτές τηλεφωνικές γραμμές: 1456 (Κέντρο Συμβουλευτικής Εφήβων και Οικογένειας  «ΠΕΡΣΕΑΣ»), 1410 (Οργανισμός Νεολαίας Κύπρου), 1498 (Υπηρεσία Καταπολέμησης Ναρκωτικών, Αστυνομία Κύπρου) για να μιλήσετε με ειδικούς.

Όπως ήδη γνωρίζουμε, η πλειονότητα των ναρκομανών νέων συναντάται σε πολύ αναπτυγμένες κοινωνίες και όχι μόνο. Ίσως θα έπρεπε να εμβαθύνουμε και να αναζητήσουμε αίτια που οδηγούν τους νέους στη χρήση ναρκωτικών. Πρώτα απ’όλα η τάση προς τα ναρκωτικά αποτελεί μια σιωπηρή και παθητική αντίδραση κατά της σημερινής κοινωνικής οργάνωσης και ζωής μα και μια απελπισμένη διαμαρτυρία των νέων εκείνων που δε βρίσκουν καμιά ικανοποίηση πλέον από τους εαυτούς τους και τους άλλους μέσα στα όρια του συνηθισμένου και φυσιολογικού τρόπου ζωής (απρόσωπες σχέσεις, άγχος). Πέρα από τα παραπάνω, η χρήση των ναρκωτικών συχνά δεν είναι τίποτα άλλο από μια τραγική φυγή, από τον κόσμο που μας περιβάλλει και έχουμε συνηθίσει, σε μια άλλη μορφή, κατά τη γνώμη του ναρκωμανούς καλύτερη, ενός άλλου κόσμου, ικανού να του προσφέρει την απολύτρωση και την ευτυχία! Την ευτυχία που τόσο λείπει από τις τωρινές κοινωνίες μας! Αφενός η στροφή προς τα ναρκωτικά είναι μια δραματική αναζήτηση στον την ανυπαρξίας, της εσωτερικής γαλήνης και της εκμηδένισής του, από την οντολογική άποψη του θεωρουμένου, εγώ!!! Αφετέρου, με τη χρήση του ναρκωτισμού ο «λήπτης» έχει την παραίσθηση ότι οδηγείται σ’έναν κόσμο φανταστικής ευτυχίας και προσωπικής ικανοποίησης.


Οι νέοι που καταφεύγουν στα ναρκωτικά φαντάζονται πως, ίσως, η ζωή δεν είναι μονοδιάστατη, αλλά πολυδιάστατη και ότι μπορεί να βρεθεί ένα νέο πρίσμα της, μια νέα διάσταση, που να ικανοποιεί και να λυτρώνει περισσότερο τον ανήσυχο άνθρωπο της εποχής μας. Πρέπει να αναφερθεί επίσης πως, δεν υπάρχουν μόνο «διαμαρτυρόμενοι»!!! Υπάρχουν και εκείνοι που φαίνεται ότι έχουν κορεστεί από τη σημερινή υπερεπάρκεια των κάθε είδους αγαθών, της καταναλωτικής κοινωνίας και έχουν «μπουχτίσει» από όλα τα είδη των ηδονών και των απολαύσεων. Αναζητώντας, λοιπόν, στη χρήση των ναρκωτικών, νέες σφοδρές συγκινήσεις και νέα μέσα ικανοποίησης της ακόρεστης διάθεσής τους για ηδονή. Μια από τις κυριότερες αιτίες είναι το διεθνές λαθρεμπόριο ναρκωτικών, που παρασύρει πολλούς άπειρους και αφελείς νέους και τους κάνει δούλους του πάθους των παραισθησιογόνων! Τα οικονομικά συμφέροντα καθώς και η εξυπηρέτηση ιδεολογικών και πολιτικών σκοπιμοτήτων είναι μερικά από τα αίτια της διάδοσης και της χρήσης των ναρκωτικών.


Η χρήση των ναρκωτικών είναι μια καταστροφική ενέργεια που καταστρέφει τις ζωές των νέων κυρίως ανθρώπων. Αιχμαλωτίζοντας την ψυχή των ανθρώπων που έχουν επιδοθεί στη χρήση αυτών των ουσιών και στη συνέχεια επηρεάζουν τον εγκέφαλο, καταστρέφοντάς τον. Τέλος, αρχίζει η φθορά του σώματος, που δηλητηριάζουν σιγά-σιγά, του απομυζούν κάθε ζωή, το γερνούν πρόωρα και τελικά το οδηγούν στο θάνατο. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν εύκολα κατανοητά κάνοντας μια βόλτα στα σοκάκια κάποιας μεγαλούπολης! Άνθρωποι πεσμένοι στα πεζοδρόμια εκλιπαρώντας για τη δόση τους… Κραυγές βοήθειας! Υπάρχουν όμως και οι θετικές πλευρές των φαρμάκων αυτών. Η σημαντική συνεισφορά τους στην ιατρική είναι απερίγραπτη, ιδίως στον τομέα της χειρουργικής!   


Παρά ταύτα, έχει αναγνωριστεί αναντίρρητα, ότι η χρήση των ναρκωτικών προκαλεί περισσότερες βλάβες παρά ωφέλειες και ιδίως στην υγεία των νέων ανθρώπων! Γι’αυτό υπάρχει διάχυτη  επιθυμία και θέληση στην κοινή γνώμη για τη λήψη μέτρων που θα περιορίσουν τη μεγάλη και χωρίς φραγμούς κυκλοφορία των ναρκωτικών!


Οι προσπάθειες που καταβάλλουν το κράτος και διάφορες άλλες οργανώσεις για τη μείωση της διάδοσης και της χρήσης των ναρκωτικών είναι, πραγματικά τεράστιες. Πέρα από αυτά καλό θα ήταν, η απαγόρευση, πιθανόν, της καλλιέργειας και της παραγωγής φυτών, από τα οποία παράγονται τα ναρκωτικά. Σημαντικό επίσης βήμα στον περιορισμό των ναρκωτικών θα ήταν η ενίσχυση του ειδικού σώματος που ασχολείται με τη δίωξη του λαθρεμπορίου ναρκωτικών καθώς και ο συστηματικός έλεγχος σε όλα τα σημεία εισόδου στη χώρα (λιμάνια, αεροδρόμια, σύνορα). Τελευταίο και κυριότερο είναι η συστηματική ενημέρωση των πολιτών για τις συνέπειες των ναρκωτικών!!!


Σύμφωνα με τα παραπάνω, βγαίνει το συμπέρασμα ότι τα ναρκωτικά θεωρούνται μια από τις μεγαλύτερες πληγές της σημερινής ανθρωπότητας! Αν και δύσκολο να οργανωθεί πόλεμος εναντίον τους, μια και υπάρχουν τεράστια πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, εμείς πρέπει να προσπαθήσουμε! Ίσως τα κράτη, αλλά και εμείς οι ίδιοι πρέπει να λάβουμε επείγοντα και δραστικά μέτρα εναντίον των ουσιών αυτών! Γιατί τα ναρκωτικά απειλούν όχι μόνο μια μερίδα των νέων, αλλά συχνά και τα θεμέλια των κοινωνικών και της ζωής των εθνών!!!  

Πηγές για περαιτέρω ενημέρωση:

Δημοσιογραφική ομάδα:
Π. Κ.
Ε. Π.
Δ. Π.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου